Gai cột sống là gì? Có nguy hiểm và chữa khỏi được không?

Rate this post

Gai cột sống là căn bệnh cột sống gây những cơn đau nhức, ảnh hưởng nhiều đến công việc, sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Chính vì thế cần hiểu rõ được gai cột sống là gì, triệu chứng nhận biết, nguyên nhân gây bệnh hay bệnh có nguy hiểm không, có chữa khỏi được không, từ đó có biện pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả. Cùng tìm hiểu bài viết dưới đây để biết được những thông tin hữu ích về căn bệnh này nhé!

Gai cột sống là gì?

Gai cột sống là tình trạng các khớp xuất hiện những mỏm xương (gai xương) nhô ra ở phía ngoài và ở hai bên cột sống. Đây là một loại thoái hóa cột sống, các xương ở đốt sống, đĩa sụn phát triển thêm ra do xảy ra sự lắng đọng canxi ở gân, dây chằng đốt sống hoặc do chấn thương hoặc cột sống bị viêm.

Gai xương có thể mọc ở nhiều vị trí trên xương cột sống nhưng hay xảy ra nhất là ở vị trí cột sống cổ và cột sống thắt lưng, do vùng cổ, thắt lưng thường xuyên phải chịu áp lực lớn của cơ thể.

Bệnh gai cột sống thường xảy ra ở người cao tuổi, từ 45 tuổi trở đi, gắn liền với sự thoái hóa cột sống tự nhiên. Ở nam giới cũng được thống kê mắc bệnh cao hơn so với nữ giới, nhưng phụ nữ đang ở độ tuổi mãn kinh cũng có nguy cơ cao bị gai cột sống.

Bên cạnh đó, căn bệnh này còn gặp nhiều ở những người phải làm công việc nặng nhọc thường xuyên phải nâng đỡ, khuân vác đồ vật nặng, hoặc đứng, ngồi quá lâu ở một tư thế, người bị chấn thương ở vùng sụn khớp, bị thừa cân béo phì, uống bia rượu, hút thuốc lá nhiều….

Gai cột sống gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, sinh hoạt của người bệnh. Chẳng hạn như gây đau vai gáy, thắt lưng, tê bì chân tay, nguy hiểm hơn là làm hạn chế cử động nếu không được phát hiện sớm và có biện pháp điều trị đúng, kịp thời.

Nguyên nhân gai cột sống

Nguyên nhân gai xương mọc ra là do cơ chế tự thích ứng của cột sống trước những tác động làm tổn thương cột sống hoặc sự thoái hóa tự nhiên của khớp xương. Khi cột sống bị thoái hóa, tổn thương làm cho cột sống mất đi sự dẻo dai, vững chắc vốn có, cơ thể sẽ tự thích ứng bằng cách mọc gai xương bao quanh khớp xương sống đó bảo vệ hình thành gai xương.

Những nguyên nhân dẫn đến tình trạng cột sống bị tổn thương, thoái hóa thường gặp gồm có:

Sự thoái hóa tự nhiên của cơ thể: Bắt đầu từ ngoài 30 tuổi, xương khớp bắt đầu có dấu hiệu của sự thoái hóa. Quá trình này lão hóa tự nhiên này sẽ gây ra nhiều vấn đề như loãng xương, xương khớp bị khô giòn dễ gãy khi bị chấn thương… Ngoài ra, những người trẻ tuổi cũng có thể bị lão hóa xương khớp tự nhiên nếu như có thói quen vận động xấu và chế độ dinh dưỡng bị thiếu hụt canxi, vitamin D…
Cột sống bị chấn thương do tai nạn lao động, tai nạn giao thông, tai nạn khi chơi thể thao….
Mắc các bệnh về cột sống như lao cột sống, thoái hóa cột sống, viêm cột sống dính khớp, viêm đốt sống…
Di truyền: Trong gia đình có bố hoặc mẹ, hoặc cả hai có hệ xương khớp bị yếu, dễ bị tổn thương thì con cái cũng có nguy cơ cao có hệ xương khớp bị yếu và dễ bị gai cột sống
Các yếu tố khác như thừa cân béo phì, thói quen sinh hoạt xấu như nằm, ngồi, đứng sai tư thế, khuân vác vật nặng quá sức thường xuyên, chế độ ăn uống thiếu hụt chất dinh dưỡng, đặc biệt là canxi, vitamin D…

Triệu chứng gai cột sống

Các triệu chứng, biểu hiện của bệnh gai cột sống ở giai đoạn đầu thường không rõ ràng và rất khó khăn nhận biết. Đa số các trường hợp, bệnh tiến triển nặng, những cơn đau nhức xuất hiện nhiều, thường xuyên không thuyên giảm, người bệnh mới phát hiện hoặc tình cờ biết được khi đi khám bệnh tổng quát.

Những triệu chứng gai cột sống điển hình như đau nhức vùng cổ vai, đau nhói ở vùng thắt lưng, chân tay bị tê bì… Các triệu chứng cụ thể như sau:

Đau buốt ở vùng cổ, vùng thắt lưng

Ở giai đoạn đầu, người bệnh chỉ cảm nhận được vùng cổ hoặc thắt lưng bị xơ cứng, nhức mỏi khó cử động. Khi bệnh tiến triển nặng, những cơn đau nhức xuất hiện nhiều, nặng hơn sẽ thấy đau nhói buốt. Các cơn đau tăng nặng hơn khi người bệnh đứng lên, ngồi xuống bất ngờ hoặc đi lại, vận động. Người bệnh nghỉ ngơi thì các cơn đau sẽ thuyên giảm.

Tay chân bị đau nhức

Bệnh gai cột sống cổ nặng các cơn đau sẽ lan rộng từ vùng cổ xuống vai, từ vai lan qua hai tay. Nếu gai xương mọc ở vùng thắt lưng thì ngoài những cơn đau nhói ở thắt lưng, người bệnh còn bị đau dọc xuống cả hai bên chân.

Chân tay tê bì, mất cảm giác

Khi bị gai xương cột sống, dây thần kinh đặc biệt là tay và chân bị chèn ép dẫn đến cơ bắp bị yếu đi. Điều này khiến cho tay chân bị tê bì, có cảm giác như kiến bò, thậm chí mất cảm giác nếu bệnh ở giai đoạn nặng.

Chèn ép, rối loạn dây thần kinh

Triệu chứng gai cột sống này biểu hiện ra bên ngoài là tình trạng người bệnh khó thở, mất đi sự cân bằng, đổ mồ hôi nhiều, bị tụt huyết áp…

Rối loạn đại tiểu tiện

Người bệnh bị rối loạn, mất kiểm soát đại tiểu tiện, có khi tự tiểu tiện hoặc đại tiện ra ngoài. Đây là biểu hiện gai cột sống ở giai đoạn nặng, đường ống dẫn tủy đã bị thu hẹp lại.

Triệu chứng khác

Người bệnh cũng có thể có các dấu hiệu, biểu hiện khác như người mệt mỏi, giảm cân, khó khăn khi vận động, bị mất cảm giác ở vị trí bị gai xương…

Chẩn đoán gai cột sống

Các bác sĩ chẩn đoán bệnh thông qua các triệu chứng, biểu hiện người bệnh cung cấp, khám lâm sàng vùng cổ, thắt lưng. Đồng thời, các bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm khác như chụp x-quang, chụp cộng hưởng từ MRI… để đưa ra chẩn đoán chính xác về bệnh. Các xét nghiệm gai cột sống thường được yêu cầu gồm có:

Chụp X-quang: Xác định vị trí gai xương mọc, tình trạng bệnh và mức độ xương bị tổn thương, sự thay đổi của khớp, của gai xương…
Chụp MRI: Xác định dây thần kinh cột sống có bị chèn ép không, đĩa sụn có bị tổn thương không
Chụp CT scan: Cho hình ảnh chi tiết về những sự thay đổi của cấu trúc xương cột sống do gai xương gây ra, mức độ chèn ép dây thần kinh của gai xương để có được biện pháp điều trị tốt nhất
Xét nghiệm máu: Để loại trừ được nguyên nhân khác gây ra tình trạng đau nhức
Xét nghiệm điện học: Đo tốc độ thần kinh gửi tín hiệu điện về não để xác định được mức độ tổn thương của dây thần kinh cột sống, đồng thời loại trừ được những nguyên nhân khác.

Gai cột sống có nguy hiểm không?

Gai cột sống không phải là bệnh nguy hiểm, gây tử vong ở người bệnh. Tuy nhiên, bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng công việc, cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách.

Người bị gai cột sống có thể gặp phải các biến chứng nguy hiểm sau:

Các cơn đau nhức ở vùng cổ, lan rộng xuống hai cánh tay, đau nhức thắt lưng, lan dọc xuống cả hai chân, đau tăng nặng hơn khi người bệnh đi đứng, vận động, chân tay bị tê bì
Vùng gai cột sống bị tê liệt, cơ bắp bị suy yếu, mất cân bằng
Gây đau dây thần kinh liên sườn, thoát vị đĩa đệm
Chèn ép rễ gây đau thần kinh tọa, rối loạn đại tiểu tiện, rối loạn cảm giác…
Có thể bị tê liệt, mất cảm giác chân tay

Gai cột sống có chữa khỏi không?

Các chuyên gia xương khớp hàng đầu cho biết, bệnh gai cột sống cũng tương tự như bệnh xương khớp khác không thể chữa trị khỏi hoàn toàn, triệt để được. Những biện pháp điều trị chỉ tác động đẩy lùi các triệu chứng bệnh và hạn chế gai xương mọc dài. Hiện nay, có nhiều biện pháp điều trị căn bệnh này, phổ biến là sử dụng thuốc tây, thuốc đông y, mẹo dân gian, vật lý trị liệu hoặc tập luyện thể dục thể thao… Dù áp dụng theo cách chữa nào thì người bệnh cũng cần kiên trì thực hiện và tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ, thầy thuốc để đem lại hiệu quả tốt nhất.

Cách chữa gai cột sống

Những phương pháp điều trị gai cột sống phổ biến hiện nay gồm:

Sử dụng thuốc tây y

Các loại thuốc thường được bác sĩ kê đơn gồm thuốc giảm đau, thuốc chống viêm… nhằm giảm các triệu chứng đau nhức, khó chịu, tê bì chân tay… do bệnh gây ra. Tiêu biểu là thuốc giảm đau paracetamol, diclofenac, ibuprofen, vitamin nhóm B như B1, B2, B6, nhóm thuốc chống viêm corticoid…

Khi dùng thuốc tây y chữa gai cột sống, người bệnh cần phải tuyệt đối tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, tránh xảy ra tác dụng phụ không mong muốn, cũng như đem lại hiệu quả trị bệnh tốt nhất.

Các mẹo dân gian

Ngoài dùng thuốc tân dược, nhiều người bệnh lựa chọn sử dụng các mẹo dân gian để điều trị gai cột sống. Những mẹo dân gian thường sử dụng các loại thảo dược tự nhiên lành tính, an toàn, không gây tác dụng phụ. Chẳng hạn như: Chữa bằng lá lốt, xương rồng, hạt đu đủ, hạt đười ươi, cây lá cẩm, cây dền gai….

Có chế độ nghỉ ngơi khoa học, hợp lý

Người bệnh nên nghỉ ngơi, thư giãn sau mỗi ngày làm việc, ngủ nghỉ sớm, không thức khuya
Nằm, ngồi, đứng, mang vác vật nặng đúng tư thế
…

Luyện tập phục hồi chức năng

Các bài tập, động tác luyện tập phục hồi chức năng an toàn giúp cột sống được kéo giãn, tăng lưu thông máu, giảm đau nhức. Bên cạnh đó, luyện tập phục hồi chức năng còn giúp cho vùng cổ, lưng tăng sự linh hoạt, giảm tê bì tay chân rất hiệu quả.

Thực hiện phẫu thuật

Các bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện phẫu thuật trong các trường hợp sau:

Trường hợp áp dụng các biện pháp điều trị bảo tồn trên mà không có hiệu quả
Gai xương đã chèn ép vào tủy sống khiến cho ống tủy bị hẹp
Dây thần kinh bị chèn ép gây biến hiện tượng rối loạn thần kinh thực vật, rối loạn đại tiểu tiện, đau buổi, nhức mỏi, tê bì chân tay…

Sau khi thực hiện phẫu thuật cắt gai xương, một thời gian sau gai xương có thể sẽ mọc trở lại ở đúng vị trí đã loại bỏ trước đó. Bởi gai xương hình thành là quá trình thích ứng tự nhiên của cơ thể trước phản ứng viêm.

Biện pháp phòng ngừa gai cột sống

Để giảm thiểu nguy cơ bị gai cột sống, mỗi người cần phải chú ý:

Không hút thuốc lá, thuốc làm, hạn chế uống bia rượu
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là các loại thực phẩm giàu vitamin D, canxi…
Hạn chế làm việc nặng nhọc, tránh ngồi, đứng quá lâu ở một tư thế, nên đứng lên vận động, thay đổi tư thế sau 1 – 1h30
Tránh làm tổn thương cột sống
Không nên chơi các môn thể thao quá sức
Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng 1 lần hoặc ít nhất 1 lần/năm

Trên đây là một số thông tin về căn bệnh gai cột sống. Mong rằng chia sẻ này giúp ích cho bạn đọc hiểu rõ hơn về gai cột sống, cũng như biết được những nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng nhận biết… Từ đó phát hiện được bệnh sớm, có biện pháp điều trị và phòng ngừa phù hợp nhằm bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình tốt nhất.